Aan het begin van een nieuw jaar denk ik altijd na over wat ik komend jaar wil bereiken. Wat gaat goed en wat kan ik anders of beter doen? Van Chantal, die mantelzorger is voor haar vader, kreeg ik daarvoor de tip om in mijn column ook informatie over bepaalde onderwerpen te verwerken. Goed idee!
De vader van Chantal heeft dementie en een indicatie voor de Wet langdurige zorg. Hij woont nog zelfstandig, maar wil zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Daarom heeft Chantal voor haar vader informele zorg ingezet. Twee middagen per week komt er iemand bij haar vader langs om hem gezelschap te houden en te helpen met koken. Deze vorm van zorg ontlast haar en wordt vervangende of aanvullende mantelzorg genoemd. Organisaties zoals Saar aan Huis, ZorgMies, Home Instead of Senior Service bieden deze zorg.
Hoe wordt dat betaald, vervangende mantelzorg? Wanneer iemand een indicatie voor de Wet langdurige zorg heeft, krijg je te maken met het Zorgkantoor, dat is de uitvoerder van de Wet langdurige zorg. Het Zorgkantoor betaalt zorgverlenende organisaties die een contract hebben met het Zorgkantoor rechtstreeks uit. Deze constructie noemt men ‘zorg in natura’. Zorgverleners die geen contract met het Zorgkantoor hebben, kunnen betaald worden uit een persoonsgebonden budget (pgb). Een pgb kan je aanvragen bij een zorgkantoor in je regio, de gemeente of je zorgverzekeraar. Heb je daar geen tijd voor of vind je dat te veel gedoe, dan kan een mantelzorgmakelaar je daarmee helpen. Natuurlijk kan je zorgverleners ook particulier inhuren, dan betaal je alle kosten zelf.
Als je eenmaal een pgb hebt, dan kan je zelf zorg op maat inkopen. Je sluit een zorgovereenkomst met een zorgverlener af en regelt de betaling van de facturen vanuit het pgb. Je hoeft dus niets voor te schieten. Het is ook mogelijk om via het pgb een zorgovereenkomst te sluiten met een familielid of partner die zorg verleent. In alle gevallen moet het Zorgkantoor eerst toestemming geven voor de gewenste zorgovereenkomst. Wanneer er sprake is van inkomensachteruitgang (bijvoorbeeld als iemand minder gaat werken of zelfs een baan moet opzeggen om te kunnen mantelzorgen) kan het afsluiten van een zorgovereenkomst met een naaste uitkomst bieden. Hoe dubbel dat ook kan voelen. De zorg wordt immers uit liefde gegeven, maar nood breekt wetten!
Zo is Petra minder gaan werken om voor haar moeder te zorgen. Het pgb compenseert deels haar inkomensverlies. En Sjaak wilde heel graag dat zijn vrouw, die jong dementie kreeg, opgenomen werd in een kleinschalig wooninitiatief. Dit wooninitiatief heeft geen contract met het Zorgkantoor. Het pgb heeft het toch mogelijk gemaakt dat zijn vrouw nu op een fijne plek woont waar men goed voor haar zorgt.
Mantelzorgers krijgen weer een gevoel van perspectief wanneer zij goede uitleg krijgen over de mogelijkheden om de zorg voor hun naaste te bekostigen. Er is veel meer mogelijk dan gedacht!
De namen zijn om privacyredenen gefingeerd.